Με λίγα λόγια…
Είμαστε ένα πολιτικό/συνδικαλιστικό σχήμα που αγωνίζεται για την βελτίωση των όρων της καθημερινής μας ζωής και οργανώνεται με οριζόντιες δομές -χωρίς ιεραρχία-. Έτσι στεκόμαστε μακριά από λογικές ανάθεσης, οι οποίες γεννούν από τη μία σωτήρες/ διαμεσολαβητές των προβλημάτων μας και χειροκροτητές/ψηφοφόρους από την άλλη.
Κράτος & Κεφάλαιο
Καπιταλισμός
Καπιταλισμός (κεφαλαιοκρατία) είναι το κοινωνικό και οικονομικό σύστημα στο οποίο το ιδιωτικό κεφάλαιο αποτελεί τον βασικό παράγοντα της οικονομικής ζωής. Οι καπιταλιστές (κεφαλαιοκράτες) έχουν την ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής. Η πλειοψηφία τού πληθυσμού, δηλαδή ο εργαζόμενος λαός (προλεταριάτο), δεν έχει στα χέρια του μ.π. και έτσι το εισόδημα του προέρχεται αποκλειστικά από την πώληση τής εργατικής του δύναμης (χειρωνακτικής ή διανοητικής).
Ο καπιταλισμός βασίζεται σε μια απλή διαδικασία: Τα λεφτά επενδύονται ώστε να παράγουν περισσότερα λεφτά. Όταν τα χρήματα λειτουργούν κατ’ αυτόν τον τρόπο, λειτουργούν ως Κεφάλαιο.
Φυσικά, τα λεφτά δεν μετατρέπονται σε περισσότερα λεφτά ως δια μαγείας, αλλά ως αποτέλεσμα της απλήρωτης εργασίας (υπερεργασίας) του προλεταριάτου. Η διαφορά μεταξύ του μισθού του εργαζόμενου και της αξίας που αυτός παράγει ονομάζεται υπεραξία. Η ληστεία της υπεραξίας από τ’ αφεντικά καθιστά πασιφανές πως ο καπιταλισμός βασίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
Κράτος
Το κράτος σε μία καπιταλιστική κοινωνία διασφαλίζει την ομαλή συσσώρευση Κεφαλαίου. Οι πολιτικές με τις οποίες η αστική (καπιταλιστική) εξουσία διασφαλίζεται/ διαχειρίζεται από το κράτος είναι οι εξής:
- Φιλελεύθερη αστική, δηλαδή η πιο τυπική και ουσιαστικά χαρακτηριστική στην ουσία του καπιταλισμού: «ελεύθερη» κίνηση εργατικού δυναμικού και κεφαλαίου, πολιτική εκπροσώπηση όλων των τμημάτων της κοινωνίας (κοινοβούλιο, τοπικά και περιφερειακά συμβούλια κ.α.)
- Η περιστολή όλων των παραπάνω. Δηλαδή να πάρει τη μορφή στρατιωτικού-πολιτικού πραξικοπήματος, ή να προκύψει ένα στρατιωτικό-πολιτικό πραξικόπημα μέσα από αστικοκοινοβουλευτικές διαδικασίες (βλ. κυβέρνηση Παπαδήμου 2011-2012, κυβέρνηση Μόντι 2011-2013, Ουκρανία 2014)
- Ο εγκλωβισμός του ίδιου του εργαζόμενου λαού στους μηχανισμούς και στους στόχους της δικτατορίας του κεφαλαίου όπως συμβαίνει με τη σοσιαλδημοκρατία (ρεφορμιστική αριστερά). Σε τελευταία ανάλυση, αυτή η τρίτη μορφή της καπιταλιστικής εξουσίας είναι και η πιο άμεσα αλλά και μακροπρόθεσμα επιβλαβής για τον εργαζόμενο λαό, γιατί εκφράζει τον εκφυλισμό του, την προδοσία του από το ίδιο το πολιτικό τμήμα που τον «εκπροσωπεί» και οδηγεί στην αδρανοποίηση του (βλ. άμεση διάψευση της «ελπίδας» που προσέφερε σε μεγάλα τμήματα της κοινωνίας η εκλογική ανέλιξη της νέας σοσιαλδημοκρατίας με δεκανίκι την ψεκασμένη δεξιά [Σύριζα-Ανελ 2015], η οποία σκόρπισε περισσότερη παραίτηση και μοιρολατρία, παρά θυμό και οργή για την προδοσία).
Πανεπιστήμιο
Ο ρόλος των πανεπιστημίων
- Η ανάπτυξη νέων «παραγωγικών δυνάμεων» μέσω της επιστημονικής έρευνας. Το κεφάλαιο ιδιοποιείται τη γνώση που παράγεται ως κοινωνικό αγαθό και τη μετατρέπει σε εμπόρευμα για την άντληση κέρδους (υπεραξίας).
- Η αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης και η ιεραρχία μεταξύ των διαφορετικών τύπων της (κατανομή, διαίρεση, διαστρωμάτωση της εργατικής δύναμης). Στον καπιταλισμό η φοιτητική δραστηριότητα αποκτά όλο και περισσότερο χαρακτηριστικά αφηρημένης εργασίας από τη στιγμή που παράγει ένα εμπόρευμα προς πώληση (την εργατική δύναμη), είναι ομογενοποιημένη και μετρήσιμη, επιβάλλεται από τις ανάγκες του κεφαλαίου και συνεχώς εντατικοποιείται.
- Η αναπαραγωγή των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών θέσεων της καθεστηκυίας τάξης (των καπιταλιστών). Δηλαδή, το πανεπιστήμιο αποτελεί και ιδεολογικό φορέα του καθεστώτος.
Πανεπιστήμιο – Δημόσιος χαρακτήρας
Κύριος στόχος της νεοφιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής είναι η εκχώρηση του μεγαλύτερου δυνατού και συγχρόνως του δυνητικά πλέον κερδοφόρου μέρους του δημόσιου τομέα της οικονομίας στους καπιταλιστές. Έτσι, υπηρεσίες τις οποίες παρείχαν μέχρι τώρα το κράτος ή δημόσιοι οργανισμοί και προσφέρονταν στο κοινό είτε δωρεάν, είτε αντί τέλους ή ευτελούς αντιτίμου, να παρέχονται στο εξής από καπιταλιστικές επιχειρήσεις και να πωλούνται με σκοπό το κέρδος. Τέτοιες υπηρεσίες είναι η δημόσια κοινωνική ασφάλιση, η δημόσια μεταλυκειακή και ανώτατη παιδεία, καθώς και όλες οι υπηρεσίες που προσφέρονταν από δημόσιους οργανισμούς, όπως συγκοινωνίες, ενέργεια, ύδρευση, τηλεπικοινωνίες κλπ.
Το κράτος εκχωρεί βαθμιαία τις δημόσιες λειτουργίες και δραστηριότητες στον ιδιωτικό, δηλαδή καπιταλιστικό τομέα της οικονομίας, αφού προηγουμένως τις εγκαταλείψει στην τύχη τους, τις κατασυκοφαντήσει και τις διαλύσει. Οι δημόσιες δαπάνες που προορίζονται για αυτές περικόπτονται συστηματικά με πρόσχημα το έλλειμμα προϋπολογισμού και το χρέος του Δημοσίου, ενώ ταυτόχρονα οι χρηματικές μεταβιβάσεις (επιδοτήσεις) ρέουν προκλητικά άφθονες στους καπιταλιστές.
Έτσι στην εποχή του νεοφιλελευθερισμού παρατηρούμε τη μετακύλιση του κόστους εκπαίδευσης και αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης στους ίδιους εκπαιδευόμενους/ εργαζόμενους μέσω της εμπορευματοποίησης των «κοινών αγαθών» (συγγράμματα, σίτιση, στέγαση, μεταφορές κ.α.) που είχαν σχηματισθεί στα πλαίσια της σχετικής αποεμπορευματοποίησης που είχε προωθήσει το κοινωνικό κράτος υπό την πίεση των κινημάτων.
Στρατηγική του κεφαλαίου (Μπολόνια)
Το 1999 στη σύνοδο της Μπολόνια θέτονται οι βάσεις για την καθιέρωση ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου στην ανώτατη εκπαίδευση, ο οποίος θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς. Από τότε έχουν γίνει αρκετές αντίστοιχες συναντήσεις για τον έλεγχο και την αξιολόγηση των πολιτικών που προωθούνται και οι οποίες βρίσκονται πάντα προς την κατεύθυνση της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Μερικές απ’ αυτές είναι:
- Η δια βίου κατάρτιση/ συνεχής εξειδίκευση. Δηλαδή σκόρπιες γνώσεις, έτσι ώστε να μπορεί ο εργαζόμενος να προσαρμόζεται και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς.
- Η καθιέρωση τριών κύκλων σπουδών: προπτυχιακός (3 έτη), μεταπτυχιακός (2 έτη), διδακτορικός (2 έτη). Βέβαια, χωρίς κανένας να είναι εξασφαλισμένος στην εργασιακή ζούγκλα.
- Η ολοένα και μεγαλύτερη παρεμβολή των καπιταλιστικών επιχειρήσεων στη λειτουργία και διοίκηση των πανεπιστημίων.
- Το κυνήγι των πιστωτικών μονάδων (ECTS) και η εντατικοποίηση των σπουδών.
Στοχεύσεις αγώνα
Η δημόσια δωρεάν παιδεία -πάρα τον έλεγχο της από τη δικτατορία του κεφαλαίου- αποτελεί ευκαιρία κοινωνικής και διανοητικής ανέλιξης των νέων των λαϊκών στρωμάτων. Άρα δημιουργεί και συνθήκες αμφισβήτησης του υπάρχοντος εκμεταλλευτικού συστήματος.
Επομένως απαιτείται η ανατροπή των ταξικών φραγμών στην πρόσβαση στη δημόσια δωρεάν παιδεία, οι οποίοι προωθούνται από το ντόπιο και διεθνές κεφάλαιο. Κι όλα αυτά, χωρίς να παραγνωρίζουμε ότι μόνο η επαναστατική ανατροπή του καπιταλισμού μπορεί να εξασφαλίσει την εκπαίδευση που σκοπεύει στη μεγιστοποίηση της κοινωνικής ευημερίας και προόδου και όχι στη μεγιστοποίηση του κέρδους.
Φοιτητικός Σύλλογος & Γενικές Συνελεύσεις
Ο Σύλλογος Φοιτητών είναι μια δομή του Πανεπιστημίου η οποία χρίζει ανάλυσης και κριτικής. Ο Φ. Σ. είναι ήδη προβληματικός από τη φύση του. Θεωρητικά, εκφράζει τα “κοινά’’ συμφέροντα των φοιτητών, τα οποία μόνο έτσι δεν μπορούν να χαρακτηριστούν, καθώς οι φοιτητές προέρχονται από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις και σε πολλές περιπτώσεις τα συμφέροντα τους συγκρούονται. Πέραν αυτού, η γενική συνέλευση έχει καταλήξει να είναι μια ιεραρχικά δομημένη διαδικασία που βαδίζει επάξια στο δρόμο που έχει χαράξει ο θίασος των αστικών κοινοβουλίων. Γραφειοκρατικές διαδικασίες που καθυστερούν ή ματαιώνουν τις δράσεις και τις συνελεύσεις, ψηφοθηρικές κινήσεις για το «καλόπιασμα» της περιφέρειας, καθώς και ανούσιες κοκορομαχίες μεταξύ των παρατάξεων είναι βασικά χαρακτηριστικά των γενικών συνελεύσεων των τελευταίων ετών. Χαρακτηριστικά που ευνοούν το κλίμα απάθειας μεγάλης μερίδας των φοιτητών και καλλιεργούν την απολίτικη στάση τους. Η απαξίωση και η δυσλειτουργία των τελευταίων γενικών συνελεύσεων έρχεται να επισημάνει αυτά τα προβλήματα. Η άσκοπη αναμονή δύο και τριών ωρών ώστε να γεμίσουν τα καρεκλάκια για να ξεκινήσει η διαδικασία, σε συνδυασμό με το ότι τις περισσότερες φορές γίνεται ανοιχτό Δ.Σ. αντί για κανονική συνέλευση αποξενώνει τους φοιτητές από την ενασχόλησή τους με το Σύλλογο και τους στέλνει σπίτι τους.
Παρ’ όλα αυτά, η γενική συνέλευση είναι ένα μέσο που απευθύνεται στο σύνολο των φοιτητών όπου ο καθένας μπορεί να παρεμβαίνει προσωπικά ή συλλογικά και μπορεί να παράξει κινηματικές δράσεις. Γι’ αυτό θεωρούμε ότι η γενική συνέλευση είναι μία κατάκτηση του φοιτητικού κινήματος. Σκοπός του Αυτόνομου Σχήματος είναι η παρέμβαση και η συμμετοχή στη γενική συνέλευση με ξεκάθαρη πρόθεση να συμβάλουμε σύμφωνα με τις δυνατότητες μας στην αποβαλτοποίηση αυτής της κατάστασης. Θέλουμε να συνεννοηθούμε και να συμπράξουμε με μεμονωμένους φοιτητές καθώς και με οργανωμένες δυνάμεις, που δεν επιθυμούν καρέκλες, κωλυσιεργίες και ψηφοθηρία, αλλά έχουν ταξική αναφορά, αντισυστημική κατεύθυνση και επιθυμούν άμεσες και δραστικές ενέργειες από το κίνημα προκειμένου να παλέψουν για τις ανάγκες τους. Θα προσπαθήσουμε για την ενεργοποίηση του φοιτητικού κινήματος με διαδικασίες σύμφωνες με τα πολιτικά μας πιστεύω. Η ενεργή συμμετοχή των αγωνιζόμενων φοιτητών μπορεί να εξασφαλίσει πιο ανοιχτές και αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες και να απομονώσει τα στοιχεία εκείνα που υπονομεύουν και σαμποτάρουν το φοιτητικό κίνημα και τις διαδικασίες του. Στην προσπάθεια μας να κερδηθούν αγώνες, θέλουμε να δημιουργήσουμε και να στηρίξουμε προσπάθειες οργάνωσης των φοιτητών και εκτός θεσμικών οργάνων, όπως ο αγώνας που έγινε στους ΗΜΜΥ ενάντια στην καθηγητική αυθαιρεσία.
Η αντιμετώπιση των φασιστικών απόψεων στους χώρους του πανεπιστημίου δεν γίνεται με σφραγίδες και διοικητικά συμβούλια, αλλά με το τσάκισμα κάθε προσπάθειας οργανωμένης έκφρασής τους στο δημόσιο πεδίο.
Η καθηγητική αυθαιρεσία δεν ηττάται με σημειώσεις της δαπ και μαθήματα του καρντελέν, αλλά με άμεση σύγκρουση με τους φορείς της μέσα στο πανεπιστήμιο.
Θεωρούμε ότι είναι ευθύνη του φοιτητικού κινήματος να συμβάλει στην αυτοοργάνωση των φοιτητών με σκοπό οι ίδιοι να συμμετέχουν ενεργά στην παραγωγή κοινωνικών αγώνων εντός και εκτός πανεπιστημίου.